ႏိုင္ငံသား၊ ႏိုင္ငံမဲ့ ႏွင့္ ရိုဟင္ဂ်ာ (အပိုင္း-၁) By ဦးဦး ေမွာ္ဆရာ
ျပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ဇူလိုင္လေလာက္မွာ က်ေနာ္တာ၀န္ယူထားတဲ့ ေမးလ္ဂရုတစ္ခုမွာ ေမးလ္တစ္ေစာင္ကို
၀င္ေရာက္ ေဆြးေႏြးဖူးပါတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားနဲ႔ပက္သက္ျပီး ဦးသိန္းစိန္က ကုလသမဂၢဒုကၡသည္မ်ား
ဆိုင္ရာ မဟာမင္းၾကီးကို ေျပာခဲ့တဲ့စကားကို`ႏိုင္ငံတကာမွာလူရာမ၀င္တဲ့အျမင္´ျဖစ္တယ္လို႔ က်ေနာ္
၀ဖန္လိုက္ေတာ့ တခ်ိဳ႔မိတ္ေဆြမ်ား က်ေနာ့္အေပၚ ေဒါသထြက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ က်ေနာ္ဘာေၾကာင့္
ဒီလိုျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေ၀ဖန္ခဲ့တယ္ဆိုတာနဲ႔ ပက္သက္ျပီး ေသခ်ာျပန္မရွင္းျဖစ္ခဲ့ပါ။ ဦးသိန္းစိန္ရဲ့
စကားကို ေမ့ေနသူမ်ားလည္း ျပန္အမွတ္ရေအာင္ အဲဒီသတင္းကို အက်ဥ္းခ်ဳံး ျပန္ေရးျပပါ့မယ္။
၂၀၁၂ ဇူလိုင္လ (၁၁)ရက္ေန႔မွာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ နဲ႔ UNHCR ကုလသမဂၢဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ
မဟာမင္းၾကီး Mr.Antinio Guterres တို႔ ရိုဟင္ဂ်ာအေရးနဲ႔ပက္သက္ျပီး ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။
အဲဒီမွာ သမၼတဦးသိန္းစိန္က ကမာၻေက်ာ္မဲ့ သမိုင္း၀င္စကားတစ္ခြန္း ခုလိုေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။
“ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားႏွင့္ပက္သက္၍ သူတို႔ဟာ တိုင္းရင္းသားမဟုတ္ဘဲ တဘက္ႏိုင္ငံမွ
ခိုး၀င္လာသူမ်ားျဖစ္တာေၾကာင့္ လက္ခံရန္ မည္သို႔မွ်မျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္
အဆိုပါရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားတြင္ ထားရွိမည္ျဖစ္ျပီး UNHCR မွ
ေကၽြးေမြးထားရမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ တတိယႏိုင္ငံ လက္ခံမည္ဆိုပါကလည္း ပို႔ေဆာင္
ေပးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဤသည္မွာ ရိုဟင္ဂ်ာျပႆနာအတြက္ ေျဖရွင္းနည္းကို
စဥ္းစားေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း” ေျပာခဲ့ပါတယ္။
သမၼတေျပာခဲ့တဲ့စကားနဲ႔ပက္သက္ျပီး UNHCR မဟာမင္းၾကီး Mr. Antinio Guterres က
ေန႔မကူးခင္ဘဲ ခ်က္ခ်င္းပယ္ခ် လိုက္ပါတယ္။ (က်ေနာ္တို႔သမၼတၾကီးရဲ့ ဂုဏ္သိကၡာရွိပံုကေတာ့
ပီတိျဖစ္စရာပဲဗ်ာ) UNHCR မဟာမင္းၾကီးက ခုလိုအေၾကာင္းျပျပီး ပယ္ခ်ခဲ့တာပါ။ “UNHCR က
တတိယႏိုင္ငံတြင္ အေျခခ်တဲ့ အစီစဥ္ဟာ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံကေန အေျခအေနအေၾကာင္း
တစ္ခုခုေၾကာင့္ ထြက္ေျပးလာရတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။ အခု ရခိုင္ျပည္နယ္
က ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြဟာ UNHCR က သတ္မွတ္တဲ့ဒုကၡသည္စာရင္းမွာ မပါ၀င္ပါဘူး။
UNHCR က ခ်မွတ္ထားတဲ့ ဒုကၡသည္သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားနဲ႔ ညီမွသာ တတိယႏိုင္ငံပို႔ေပးမွာ
ျဖစ္ပါတယ္။”
လို႔ ျပန္ရွင္းလင္းေျပာၾကား ခဲ့ပါတယ္။
ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ `မစၥတာေျပာင္ ခင္ဗ်ား လူလည္မက်နဲ႔´ လို႔ ေျပာလိုက္တာပါ။ `လူလည္
က်တယ္´ ဆိုတဲ့စကား က်ေနာ္ဘာေၾကာင့္သံုးရသလဲဆိုတာ ရွင္းပါမယ္။ ဒါကိုရွင္းဖို႔ အရင္ဆံုး
ႏိုင္ငံမဲ့ဆိုတာကို စာဖတ္သူမ်ား နားလည္လြယ္ေအာင္လို႔ အတိုခ်ံဳးျပီးေျပာပါမယ္။
မည္သူသည္ ႏိုင္ငံသားနည္း။
ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈႏွင့္ပက္သက္၍ ျပည္တြင္းဥပေဒပါ အခ်က္အလက္မ်ားႏွင့္ကိုက္ညီသျဖင့္ အလို
အေလ်ာက္ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ လက္ခံစဥ္းစားျခင္းခံရသူ (သို႔) သက္ဆိုင္ရာအာဏာပိုင္အဖြဲ႔အစည္း
မ်ား၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ျဖင့္ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ အပ္ႏွင္းျခင္းခံရျပီးသူကို `ႏိုင္ငံသား´လို႔ သတ္မွတ္
ပါတယ္။ (ဥပမာ- ျမန္မာျပည္မွာ ေမြးရာပါႏိုင္ငံသားလို႔ သတ္မွတ္ခံရသူမ်ား နဲ႔ ဥပေဒအရ
ေလ်ာက္ထားျပီးေနာက္ ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကဒ္ ရရွိကိုင္ေဆာင္ထားသူ) ႏိုင္ငံအမ်ားစုမွာေတာ့
ႏိုင္ငံသားျဖစ္၊မျဖစ္သတ္မွတ္ရာမွာ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ထိုပုဂၢိဳလ္ေမြးဖြားရာႏိုင္ငံ ( jus soli )၏
ဥပေဒမ်ားအရ (သို႔) ေမြးဖြားခ်ိန္တြင္ မိဘမ်ား၏ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ ဥပေဒမ်ားအရ ( jus sanguinis )
အရ လက္ခံစဥ္းစားတယ္။
မည္သူသည္ ႏိုင္ငံမဲ့နည္း။
ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ေလ်ာက္ထားရန္ ဥပေဒေဘာင္အတြင္း က်ေရာက္ေသာသူသည္ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္
ေလ်ာက္ထားရာ ဥပေဒအရ အရည္အခ်င္းျပည့္မီေသာ္လည္း ယင္းေလ်ာက္လႊာကို ျငင္းပယ္ခံရလွ်င္
ထိုသူသည္ ထိုႏိုင္ငံ၏ဥပေဒမ်ားအရ ႏိုင္ငံသားမျဖစ္ႏိုင္ပါ။ မိမိတို႔၏ေလ်ာက္ထားခ်က္ကို အျပည့္အ၀
စိစစ္လက္ခံအတည္ျပဳျပီး ဥပေဒႏွင့္အညီ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ အပ္ႏွင္းျခင္းမျပဳသေရြ႕ ယင္းႏိုင္ငံ၏
ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ ယူဆႏိုင္မည္မဟုတ္ပါ။ ထိုအခါ ထိုသူသည္ ယင္းႏိုင္ငံတြင္ ေနထိုင္ေနေသာ္လည္း
အလိုအေလ်ာက္ `ႏိုင္ငံမဲ့´ ျဖစ္ေနပါ လိမ့္မယ္။
UNHCR က သတ္မွတ္ထားတဲ့ ႏိုင္ငံမဲ့ ႏွစ္မ်ိဳးႏွစ္စား ရွိပါတယ္။
(၁) တရား၀င္ႏိုင္ငံမဲ့ (de jure stateless)
(၂) အမွန္တကယ္ ႏိုင္ငံမဲ့ (de facto stateless)
(၁) တရား၀င္ႏိုင္ငံမဲ့ျဖစ္သူ (de jure stateless) ဆိုတာ အလိုအေလ်ာက္ တရား၀င္
ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈမရရွိသူမ်ား (သို႕) ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ၏ဥပေဒမ်ားအရ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ခြင့္ျပဳေပးႏိုင္သူ
အာဏာပိုင္အဖြဲ႕၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ မရရွိေသာသူမ်ားကို ဆိုလိုပါတယ္။
တရား၀င္ႏိုင္ငံမဲ့ျဖစ္မႈအေၾကာင္း စာဖတ္သူတို႔ အလြယ္တကူျမင္သာေအာင္ ရခိုင္ျပည္နယ္က
ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားနဲ႔ ဥပမာေပးျပီးရွင္းျပပါမယ္။
မဆလေခတ္မွစျပီး ျမန္မာအစိုးရအဆက္ဆက္က `ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတာ ျမန္မာႏိုင္ငံကမဟုတ္ဘူး။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွ ၀င္လာသူမ်ားျဖစ္တယ္´ လို႔သတ္မွတ္ျပီး တရား၀င္ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ မသတ္မွတ္ဘဲ
ဤေဒသတြင္ ေနထိုင္ေၾကာင္း ေထာက္ခံစာအျဖစ္ စာရြက္အျဖဴတစ္ရြက္ (သို႔) အစိမ္းေရာင္ကဒ္
တစ္ခုခု ေပးထားခဲ့တယ္။ ဒီေတာ့ ဒီရိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ ဒီႏိုင္ငံနဲ႔ပက္သက္ဆက္ႏြယ္မႈရွိတာ
ေသခ်ာေသာ္လည္း၊ ဒီႏိုင္ငံရဲ့ တရား၀င္ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ သတ္မွတ္ခံရသူေတြ မဟုတ္တဲ့အတြက္
သူတို႔ဟာ `တရား၀င္ႏိုင္ငံမဲ့´ေတြ ျဖစ္ေနပါတယ္။
ဒီလူေတြဟာ ႏိုင္ငံတြင္းမွာေနထိုင္ေပမဲ့ ႏိုင္ငံသားတစ္ေယာက္ ရသင့္ရထိုက္တဲ့အခြင့္အေရးမ်ားမရျခင္း၊
သူတို႔ေနထိုင္ရာ ေဒသမွ တျခားဘယ္ေနရာကိုမွ လြတ္လပ္စြာသြားလာခြင့္ မရွိျခင္း၊ အသက္ေမြး
၀မ္းေက်ာင္းမႈ ပညာသင္ၾကားခြင့္ မရျခင္း၊ အစိုးရေဆးရံုမ်ားတြင္ တရား၀င္ေဆး၀ါးကုသခြင့္မရွိျခင္း၊
လြတ္လပ္စြာလက္ထပ္ခြင့္ မရွိျခင္း၊ ကေလးေမြးစာရင္း မရရွိျခင္း၊ လြတ္လပ္စြာ စီးပြားရွာေဖြ
စားေသာက္ခြင့္ မရျခင္း.. စသျဖင့္ သူတို႔အတြက္ သီးသန္႔ဥပေဒမ်ားထုတ္ျပီး ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားမႈ
မ်ားေၾကာင့္ ရခိုင္ေဒသမွ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားဟာ ျမန္မာျပည္တြင္းက အမိုးဖြင့္ေထာင္ထဲမွာ ေန ေနၾကရတဲ့
`တရား၀င္ႏိုင္ငံမဲ့မ်ား´ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီလို တရား၀င္ႏိုင္ငံမဲ့မ်ားရဲ့ အခက္အခဲမ်ားနဲ႔ပက္သက္ျပီး UNHCR က လတ္တေလာလိုအပ္ေနတဲ့
အကူအညီမ်ိဳးကိုသာ ေပးသြားမွာျဖစ္ျပီး၊ ေရရွည္တြင္ သက္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ရရွိ
ေစရန္ ႏွင့္ ထိုႏိုင္ငံ၏ ဥပေဒအရအကာကြယ္ေပးမႈေအာက္ ျပန္ေရာက္ေစရန္သာ ဦးတည္ေဆာင္ရြက္
မွာျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ၏နယ္နိမိတ္အတြင္း အစဥ္အဆက္ေနထိုင္ခဲ့သူမ်ားကို
အာဏာပိုင္မ်ားက လက္လြတ္စပယ္ ေမာင္းထုတ္သျဖင့္ ႏိုင္ငံမဲ့ဘ၀ေရာက္သြားသူမ်ား အား
တတိယႏိုင္ငံသို႔ ပို႕ေဆာင္ေပးျခင္းမွာ UNHCR ၏ လုပ္ရိုးလုပ္စဥ္လည္း မဟုတ္ပါ။
ေနာက္တခ်က္က UNHCR ၏ ကူညီေထာက္ပံ့မႈလိုအပ္ေသာ တရား၀င္ႏိုင္ငံမဲ့ျဖစ္ေနသူေတြဟာ
`ဒုကၡသည္မ်ား´ မဟုတ္သည့္အျပင္ ခိုလံႈခြင့္ရရွိရန္ ေတာင္းဆိုထားသူမ်ားလည္း မဟုတ္ၾကပါ။
“ညွဥ္းပန္းႏွိပ္ကြပ္ခံရမည္ကို အမွန္တကယ္ စိုးရိမ္ေၾကာက္ရြံ႕ရမႈ” ဆိုတဲ့အခ်က္ဟာ
၁၉၅၁ ခုႏွစ္ ဒုကၡသည္မ်ားအဆင့္ အေျခအေနဆိုင္ရာ ကြန္ဗင္းရွင္း ပါ `ဒုကၡသည္´အဓိပၸါယ္
ဖြင့္ဆိုခ်က္၏ အခရာက်ေသာအခ်က္ ျဖစ္သည္။ တရား၀င္ႏိုင္ငံမဲ့ ျဖစ္ရျခင္းသည္ ျပည္တြင္း
ဥပေဒမ်ား၏ အားနည္းခ်က္မ်ားႏွင့္ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈမ်ားေၾကာင့္သာ ျဖစ္လာတာျဖစ္ျပီး၊ `
ညွဥ္းပန္းႏွိပ္ကြပ္ခံရျခင္း´ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္မေဆာင္ပါ။ ထို႔ေၾကာင့္ တရား၀င္ႏုိင္ငံမဲ့ျဖစ္ေနသူ
ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားဟာ ဒုကၡသည္မ်ား မဟုတ္ပါ။
ဒီေလာက္ဆိုရင္ လက္ရွိရခိုင္ျပည္နယ္မွာရွိတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားဟာ UNHCR ရဲ့ ကူညီေထာက္ပံ့မႈ
လိုအပ္တဲ့ တရား၀င္ႏိုင္ငံမဲ့ေတြျဖစ္တာ မွန္ေပမဲ့ UNHCR ကသတ္မွတ္ထားတဲ့ `ဒုကၡသည္မ်ား´
မဟုတ္ဘူးဆိုတာကို စာဖတ္သူမ်ား သေဘာေပါက္မယ္ထင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလိုတရား၀င္
ႏိုင္ငံမဲ့မ်ားကို ဒုကၡသည္စခန္းမွာထားဖို႔ (သို႔မဟုတ္) တတိယႏိုင္ငံကလက္ခံမယ္ဆိုရင္
ပို႔ေပးမယ္လို႔ ဦးသိန္းစိန္ေျပာတာဟာ လူလည္က်တာ လို႔ က်ေနာ္အေပၚမွာ သံုးႏႈန္းခဲ့တာ
ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေတာ့ ဒုကၡသည္မဟုတ္တဲ့ ေဒသခံမ်ားကို ေနရပ္ေဒသမွ အဓမၼေမာင္းထုတ္ကာ ဒုကၡသည္မျဖစ္၊
ျဖစ္ေအာင္လုပ္ျပီး ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာထားမယ္ဆိုတဲ့ ဦးသိန္းစိန္ရဲ့စကားဟာ ကိုယ့္
အရည္အခ်င္းကို ကမာၠသိေအာင္ ေဖၚျပလိုက္သလိုသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီထက္ပိုရွင္းေအာင္ေျပာရရင္
ႏိုင္ငံတကာမွာ `လူရာမ၀င္တဲ့ အေတြးအေခၚ´ တစ္ခုကို ခ်ျပလိုက္တာပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း
ေနာက္ပိုင္း သူ႔အေျခအေနသူသိျပီး အတိတ္ေမ့သလိုလို၊ ဒိတ္ေပ်ာက္သလိုလို လုပ္ခဲ့တာပါ။ ဒီလို
အဓမၼေမာင္းထုတ္ခံရသူမ်ားကို တတိယႏိုင္ငံတစ္ခုက လက္ခံတဲ့လုပ္ရပ္ ကလည္း လူမိုက္အားေပး
သလို ျဖစ္ေစတဲ့အျပင္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုရဲ႕ ေမြးရပ္ေျမေပ်ာက္ဆံုးကာ အစဥ္အဆက္ ႏိုင္ငံမဲ့
လူမ်ိဳးစုတစ္ခု ျဖစ္သြားေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရာေရာက္သျဖင့္ ဘယ္ႏိုင္ငံကမွလည္း ထိုသူမ်ားကို
ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ လက္ခံမည္မဟုတ္ပါ။ ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ ကိုယ့္ကိစၥကိုကိုယ္ တရားဥပေဒႏွင့္အညီ
လမ္းမွန္ကမ္းမွန္ ေျဖရွင္းရမွာပါ။
ေနာက္ထပ္ သိသာေစတဲ့အခ်က္တခ်က္ကို ေထာက္ျပပါမယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံဘက္က
ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာရွိတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို တတိယႏိုင္ငံပို႔ေပးပါလို႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က
တခါမွမေျပာခဲ့ဘဲ၊ ျမန္မာျပည္ကလူေတြျဖစ္လို႔ ျမန္မာျပည္ က ျပန္ေခၚဖို႔ပဲ ေျပာခဲ့ပါတယ္။
တကယ္တမ္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္က ဒုကၡသည္စခန္းတြမွာ ရွိေနေသးတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား
ကိုေတာင္ အကုန္ျပန္လက္မခံရေသးလို႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရနဲ႔ ေဆြးေႏြးတိုင္း ကတိေတြ
ေပးေနရဆဲပါ။ ဒါ လက္ေတြ႔ျဖစ္ေနတဲ့ အေျခအေနကို က်ေနာ္ေျပာေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဦးသိန္းစိန္က ရိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံက ခိုး၀င္လာတဲ့ဘဂၤါလီမ်ား ျဖစ္တယ္
လို႔ေျပာခဲ့ေပမဲ့ ဘာလို႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က ျပန္ေခၚပါလို႔မေျပာဘဲ တတိယႏိုင္ငံပို႔ေပးပါလို႔
ေတာင္းဆိုရတာလဲ စဥ္းစားစရာပါ။ ဒီထက္ပိုေတြးၾကည့္ရင္ ဦးသိန္းစိန္ေျပာလိုက္တဲ့
စကားဟာ လူမ်ိဳးစုတစ္စုကို ေနရပ္စြန္႔ခြာထြက္ေျပးေအာင္ အဓမၼျပဳလုပ္တဲ့
Ethnic Cleansing ကို လမ္းေၾကာင္း စ ေဖၚေပးလိုက္သလို ျဖစ္ေနပါတယ္။ လူမ်ိဳးစု
ႏွစ္စုၾကား တဘက္ကိုေသြးဆူေအာင္၊ လုပ္ရဲကိုင္ရဲရွိလာေအာင္ ရဲေဆးတင္ေပး
လိုက္သလိုျဖစ္ျပီး၊ က်န္တဘက္ကို ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္လက္မဲ့နဲ႔ ျဖစ္ခ်င္ရာျဖစ္ ျပန္ခ်မယ္
ဆိုတဲ့ အေျခအေနေရာက္ေအာင္ ေျပာလိုက္သလို ျဖစ္ေနပါတယ္။
က်ေနာ္ေရးသြားတာေတြဖတ္ျပီး တခ်ိဳ႕က ေတြးမိေကာင္းေတြးမိပါလိမ့္မယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္က
ရိုဟင္ဂ်ာေတြလည္း တကၠသိုလ္တက္ခြင့္ ရတဲ့သူေတြ၊ သြားလာလုပ္ကိုင္ခြင့္ ရတဲ့သူေတြ၊ ၂၀၁၀
ေရြးေကာက္ပြဲမွာ မဲေပးခြင့္ရတဲ့သူေတြ အမ်ားၾကီးရွိတာပဲ၊ ဘာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံမဲ့အျဖစ္ သတ္မွတ္ရ
တာလဲ လို႔ေတြးၾကလိမ့္မယ္ ထင္တယ္။ ဒီအတြက္ က်ေနာ္ေသခ်ာ ထပ္ေျပာပါမယ္။
“တရား၀င္ႏိုင္ငံမဲ့ ျဖစ္ေနသူတစ္ဦးကို ဥပေဒအရ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ တရား၀င္အပ္ႏွင္းျခင္း
မွလြဲျပီး မည္မွ်ပင္ အခြင့္အေရးမ်ား ေပးအပ္ထားပါေစ အဲဒီအခြင့္အေရးမ်ားသည္
ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ရရွိျခင္းႏွင့္ ထပ္တူျပဳ၍မရပါ။” ဒီအခ်က္ကို က်ေနာ္တို႔ ေသေသခ်ာခ်ာ
သိထားဖို႔လိုပါတယ္။
(အမွန္တကယ္ႏိုင္ငံမဲ့ နဲ႔ပက္သက္ျပီး ဒုတိယပိုင္း ဆက္လက္ဖတ္ရႈပါရန္ ..)
ဦးဦး ေမွာ္ဆရာ
(၇-၁-၂၀၁၃)
Ref: UNHCR – Handbook for Parliamentarians- 2005
Human Rights Abuses and Discrimination on Rohingyas
International Crisis Group – Myanmar: A New Peace Initiative – Nov-2011
Leave a Reply